Hoe stimuleer je creativiteit bij kinderen?

Sommige kinderen worden al heel erg creatief geboren en kunnen zichzelf vanaf de eerste dag al moeiteloos vermaken. Andere kinderen hebben dit een stuk minder en hebben iets meer sturing nodig. In beide gevallen zijn er een aantal dingen die je kunt doen om kinderen te stimuleren. Dit zijn technieken die ouders kunnen gebruiken, maar die ook op basisscholen kunnen worden geïmplementeerd door docenten of hele scholen.

In deze blog vind je uit wat deze technieken zijn en hoe mensen deze gemakkelijk kunnen implementeren.

Experimenteren en falen

Een van de belangrijkste technieken die een school of ouder al vanaf jonge leeftijd kan gebruiken is om een kind vrijheid te geven. Scholen en ouders zijn vaak gebrand op het uitleggen wat wel en niet kan, hoe dingen werken en hoe je bepaalde problemen aanpakt. Echter zijn dit vaak processen die kinderen vanzelf door hebben en die niet direct aan ze uitgelegd hoeven te worden. Het kan heel goed zijn om een kind vrijheid te geven om zelf uit te zoeken hoe dingen werken, wat de consequenties zijn van bepaalde gedragingen of processen. Laat een kind een keer een boterham met melk proberen, of een tosti met heel veel mosterd. Ze komen er vanzelf achter of het werkt of niet, maar het is ongelooflijk goed voor hun ontwikkeling en creativiteit.


Met kinderen experimenten uitvoeren

Een vorm van implementatie die je bij scholen en ouders thuis ziet is dat ze kinderen koekjes laten bakken naar eigen recept. Kinderen krijgen een doos met eieren, een zak bloem, suiker en vormpjes. Vervolgens mogen de kinderen zelf koekjes gaan bakken. Waarschijnlijk gaan er veel te veel eieren in en veel te veel suiker, gaan de koekjes als drassige plakjes deeg de oven in en komen ze er net zo gek weer uit. De les is hierbij niet: ‘hoe maak je de perfecte koekjes’ maar ‘zoek maar eens uit hoe je koekjes bakt’. Een kind vindt al snel uit dat teveel suiker misschien helemaal niet zo lekker is en dat al die melk of al die eieren ook niet per se goed zijn voor een koekje.

Een positieve attitude rondom creativiteit

Het gebeurt vaak dat ouders of scholen creativiteit in de klas of thuis afstompen door het er niet over te hebben of kinderen hier weinig mogelijkheden voor te geven. Echter is het een enorm belangrijk onderdeel van de ontwikkeling en moeten creatieve uitingen juist gestimuleerd worden. Kinderen zullen hierdoor leren om zelf over dingen na te denken en hun creativiteit hierin te gebruiken. Dit geeft hen later de mogelijkheid om problemen op een goede en effectieve manier op te lossen, of dingen van een andere kant te bekijken.

Positieve creativiteit op school en thuis

Men kan de creativiteit al verbeteren door open te staan voor positieve ideeën, zelfs al zijn ze gedoemd te falen. Willen kinderen een hut bouwen van een wasrek en handdoeken? Laat ze de hele dag maar klungelen en die hut bouwen. Dat hij direct omvalt bij de eerste regenbui merken ze later wel. Daarnaast is het belangrijk om ideeën van kinderen serieus te nemen en ze te vragen hoe dingen dan zouden werken. Hierbij mag je best een moeilijke vraag stellen. ‘Hoe ga je de hut waterdicht maken? Gaat de regen niet door de handdoeken heen lekken?’ Het kind zal hier over na moeten gaan denken en zelf met een oplossing komen. Of die voldoende is , is dan nog de vraag, maar er zijn wel belangrijke processen aan de gang in hun hoofd. Goede voorbeelden van dergelijke processen vind je ook bij creativiteit stimulerende projecten op school, zoals schoolprojecten en cursussen van het Verhalend Ontwerpen.

Meer over de Verhalend Ontwerpen methodiek


Dagdromen is oké!

‘Robin, opletten!’ Oh, het kind was even helemaal afgedreven in eigen fantasieën. Dagdromen komt veel voor bij kinderen en ze stimuleren de creatieve geest die bij kinderen nog zeer actief is. Het is belangrijk om een kind duidelijk aan te geven wanneer hij of zij op moet letten, maar daarnaast dient er genoeg ruimte te zijn om te dagdromen. Dagdromen zorgt namelijk dat de creatieve geest actief blijft en dit zijn de momenten waarop kinderen vaak met de beste ideeën en inzichten komen. Hierdoor creëren zijn een eigen karakter, en dit is goed voor de ontwikkeling van een kind.

dagdromen in de klas

Het kan moeilijk zijn om kinderen te laten dagdromen in de klas, want er moet nu eenmaal wat gebeuren. Maar er zijn vaak genoeg momenten waarop kinderen een vrije keuze hebben. Ze kunnen in de poppenhoek spelen, iets lezen of schilderen. Zit een kind in de hoek te dagdromen? Verplicht ze niet tot deelname aan een van de voorgelegde bezigheden. Laat ze maar eens een tijdje dagdromen. Ze zullen zichzelf vanzelf weer bij een groep voegen zodra ze uitgedroomd zijn. Kinderen zijn wat dat betreft heel flexibel!

Veel beweging goed voor creativiteit

Een van de belangrijke elementen van creativiteit en een gezond stel hersenen is beweging. Het zorgt voor een goede bloedsomloop, laat de kinderen dingen zien en meemaken en het brengt ze in aanraking met bacteriën. Kortom, het is op allerlei vlakken zeer belangrijk dat een kind zeer regelmatig actief is. Dit kan zijn in de vorm van een sport in het weekend, maar ook in de vorm van buitenspelen met kinderen uit de buurt.

Lees hier meer over 6 manieren waarop buitenspelen kinderen helpt

Beloon naast de uitkomst ook het proces

Het is belangrijk voor kinderen dat ze een goede weg vinden om problemen zelf op te lossen. Dit geldt zowel voor taalkundige problemen, als sociale problemen, rekenproblemen, et cetera. In al die gevallen zijn kinderen, die vaak niet precies weten hoe je het probleem oplost, op zoek naar eigen methoden. Dit is niet slecht, want uiteindelijk zullen ze tot de conclusie komen dat de methode die ze op school wordt aangeleerd toch echt de beste is. Zelf kunnen denken over een methode activeert het creatieve denken van de kinderen en zorgt dat ze steeds gemakkelijker met oplossingen kunnen komen. Dit zal ze op allerlei momenten in hun leven enorm ten goede komen.

Zo kunnen scholen en ouders kinderen beter belonen

Het belonen van de uitkomst en het proces kan binnen scholen gemakkelijk worden geïmplementeerd, door hier bij de nakijk-methodieken en natuurlijk de lesstof zelf rekening mee te houden. Uiteraard is dit niet bij elk leerjaar en elk vak van toepassing. Echter zullen er een heel aantal zijn waarbij deze vorm gemakkelijk kan worden geïmplementeerd.



Creativiteit op school bevorderen

Het is belangrijk om creativiteit op school ook te bevorderen, om er meer ruimte voor te geven. Het is namelijk op school dat kinderen bezig zijn met ontwikkelingen, samen met leeftijdsgenoten. Het is hier dat inspiratie nog beter binnenkomt dan thuis. Daarom is het belangrijk dat juist op school de juiste creatieve uitingen worden aangeboden en begeleid. Zo kan een school al kiezen om creatieve schoolprojecten aan te bieden of om af en toe een leuke schoolvoorstelling te laten zien. Hierdoor kunnen kinderen niet alleen in aanraking komen met creativiteit, maar ook met cultuur en het samenwerken aan een gedeeld einddoel. Dit bevorderd de kinderen op het gebied van samenwerken, creatief denken, creatieve uitingen en cultuur.



Conclusie van de mogelijkheden

Om kinderen een gezonde hoeveelheid creativiteit te laten ontwikkelen, is het belangrijk dat we kijken naar de mogelijkheden die we thuis en op school hebben om dergelijke ontwikkelingen te verbeteren. Dit begint dus al met het hebben van een positieve attitude rondom creativiteit. Laat kinderen experimenteren en met ideeën komen, al weet je al dat die niet gaan werken. Laat kinderen zelf koekjes bakken, hutten bouwen et cetera. Ook is het belangrijk dat scholen inspelen op het proces naar een antwoord gedurende vakken. Dergelijke manieren van werken dwingen en belonen kinderen om zelf creatief te denken en dit resulteert in een snellere manier van creatief denken en het oplossen van problemen.

Door kinderen op scholen in aanraking te laten komen met een creatief schoolproject of een theatervoorstelling voor de basisschool, zal een kind zich veel breder ontwikkelen. Zo stimuleer je creativiteit bij kinderen.